Gisteren las ik een nogal vreemd artikel op de website van Computable (met dank aan de tip van collega Geert Veneklaas van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen). In het genoemde artikel komen twee ‘loopbaanexperts’ aan het woord. Zij zouden gezegd hebben dat gebruik van ICT in de klas wel echt nuttig moet zijn, en anders niet ingezet zou mogen worden. Tenminste dat staat in de inleidende alinea, meteen onder de suggestieve kop “Overheid let te weinig op nut ICT in onderwijs”. In de rest van het artikel wordt één en ander gelukkig nog wel een beetje genuanceerd. En ook in de reacties komen wel wat ‘goede’ voorbeelden terug van gebruik van ICT in het onderwijs.Als op deze manier het gebruik van ICT in het onderwijs wordt neergezet, dan vind ik dat heel jammer. Er gebeuren zoveel goede dingen, die ook aandacht verdienen. Hierbij een aantal tips als tegengif tegen de zure toon van het genoemde artikel:
- Ga uit van onderzoeksresultaten in plaats van je eigen ervaringen, vooroordelen of voorbeelden. Dit heeft bijvoorbeeld Robert J. Marzano gedaan. Hij heeft honderden wetenschappelijke artikelen onder de loep genomen (in een zogenaamde meta-studie) en daaruit belangrijke en effectieve aanwijzingen gedestilleerd over wat er wel en niet werkt. Twee van zijn bekendste boeken zijn “What works in schools: translating research into action” (ISBN 0871205041) en “Classroom instruction that works” (ISBN 0871207176). In Nederland zijn ook vertalingen van zijn boeken verschenen bij Bazalt. Ook John Hattie heeft een uitgebreide publicatie uitgebracht, ook op basis van een meta-studie, getiteld “Visible learning: a synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement” (ISBN 0415476186 en 9780415476188).
- Wilt u het concreter? Dat kan natuurlijk ook. Zo zijn er enkele docenten in de VS die op basis van de negen effectieve strategieën van Marzano een wiki hebben opgezet, waarin bij elk van die negen strategieën (uit het boek Classroom instruction that works) tips en aanwijzingen worden gegeven over welke ICT daarvoor kan worden ingezet. Zij richten zich daarbij specifiek op via het internet beschikbare software.
- Ga regelmatig eens kijken bij de publicaties die Kennisnet (altijd gratis!) beschikbaar stelt. Zo is er recent een onderzoeksrapport verschenen over het gebruik van e-klassen bij het vak Natuur Leven en Technologie (NLT). Of een recent literatuuronderzoek naar het TPACK model, waarin ook aandacht is voor competenties die docenten eigenlijk zouden moeten beheersen. En Kennisnet heeft ook subsites over (bijvoorbeeld) Digitaal Toetsen.
- Of kijk eens bij bij de wetenschappelijke databanken die Nederland rijk is (HBO Kennisbank, NARCIS). Zo vond ik recent een (Engelstalige) afstudeerscriptie met adviezen over mogelijke verbeteringen in de toepassing van weblectures. Ook hier geldt weer: de meeste scripties of artikelen zijn bijna altijd om-niet voor u beschikbaar.
- En vergeet niet om ook gewoon te zorgen dat u zich informeert door het bezoek van conferenties en congressen. Zoals bijvoorbeeld de HANOvatie themadag van de Hogeschool Arnhem Nijmegen op 3 november aanstaande, of de Onderwijsdagen op 9 en 10 november. En ook in dezelfde maand, op 23 november, kunt u terecht bij Saxion voor een symposium over Kennisdelen. Voor de Onderwijsdagen betaalt u wel inschrijfkosten, de HANovatie themadag en het symposium Kennisdelen zijn gratis toegankelijk.
- Ook in Nederland zijn genoeg innovatieve projecten en initiatieven die absoluut de moeite waard zijn. Ik noem er twee. Allereerst www.beterspellen.nl (voor Nederlandse spelling). Wilt u zelf de regie houden, kijk dan eens bij eTeacher. eTeacher is open source online overhoorsoftware; het is ontwikkeld door twee Nederlandse programmeurs. Wat eTeacher onderscheidt van de andere overhoormethoden is het feit dat eTeacher niet alleen talen overhoort, maar ook topografie.
Afsluitend: u zult mij tegenkomen op de Onderwijsdagen. En zeker ook op de HANovatie themadag (ik zit in het organisatiecomité namelijk).