De lancering van de iPad op 27 januari 2010 (nog geen 11 maanden geleden) door Steve Jobs (video achter de klik) heeft het één ander teweeg gebracht. Sommige mensen gingen zelfs speciaal naar de VS om een iPad te kunnen aanschaffen, voordat het ding officieel in Nederland geleverd zou worden. Op 2 mei waren er wereldwijd reeds 1 miljoen iPads verkocht (persbericht van Apple). En op 28 mei 2010 was het dan eindelijk zo ver: je kon in Nederland ook een iPad gaan bestellen (persbericht van Apple). Sindsdien zie ik vrij regelmatig iPads ‘in the wild’. En natuurlijk wordt er regelmatig gediscussieerd over de voors en tegens van tablet pc’s (waarvan de iPad een goed voorbeeld is) en wat het nut ervan zou kunnen zijn voor het onderwijs. In dit bericht enkele observaties mijnerzijds.
Wat is het
De iPad is een tablet computer van Apple. En het is ook een echt Apple product. Het ziet er fantastisch uit, het werkt zoals het moet werken. Een kind kan de was doen. En oma en opa kunnen er ook mee overweg. Zie bijvoorbeeld ook deze discussie over de doelgroep voor de iPad. En ook typisch Apple: de prijs is zeker niet laag, immers de vanafprijs is op dit moment 499 euro
In het algemeen beschikt een tablet pc over de volgende kenmerken:
- Geen fysiek toetsenbord of muis.
- De bediening van de tablet gebeurt door middel van een aanraakgevoelig scherm (touch screen).
- Een tablet beschikt eigenlijk altijd over mogelijkheden om verbinding te leggen en te houden met internet (via Wi-fi of 3G).
- Een tablet is handzaam, en is niet te zwaar (grofweg minder dan 1 kg, waarbij 1 kg eigenlijk al te veel is om lang in de hand houden).
- Het scherm van een tablet is meestal tussen de 7 inch en 10 inch
- Het scherm van een tablet is van het type LCD (dit in tegenstelling tot een e-reader, die electronische inkt – e-ink – gebruiken).
Apple is zeker niet de eerste die een tablet op de markt bracht. De geschiedenis gaat ver terug. In 1989 bracht bijvoorbeeld GriD Systems de GRidPad uit. En in 1993 bracht IBM ook al tablets uit (meer informatie via WikiPedia). Ook nu is Apple echt niet de enige waar je terecht kunt voor tablets. Zoeken op Tweakers, komt terug met nu leverbare tablets van merken als Archos en Point of View. Maar ook Dell, Toshiba en Samsung hebben recent tablets op de markt gebracht. Zie bijvoorbeeld Androidplanet.nl of ipadinschools.com voor nog meer aankondigingen en nieuws. In China kun je via het internet vele tablets kopen (met soms hele lage prijzen). En vanuit India komt er een heel serieuze tablet aan, van het merk Notion Ink (overigens in de duurste uitvoering met e-ink).
Voors en tegens
De meeste tablets hebben toch wel als grootste nadeel dat er geen fysiek toetsenbord voorhanden is. Het typen van lange teksten is dus niet echt handig op een tablet. Maar de vraag is natuurlijk wie daarvoor een tablet zou willen hebben. Een tablet is zeer geschikt voor mobiele werkers, die overal en altijd e-mail willen checken, of het laatste nieuws willen lezen. Op tablet moet je, vanwege het scherm, ook niet lange teksten willen lezen. Daarvoor is het scherm niet geschikt.
Maar voor het lezen en beantwoorden van e-mail is een tablet prima geschikt. Of om te twitteren tijdens een congres (dat heb ik verschillende keren gezien op de Onderwijsdagen 2010). En waar een tablet ook heel geschikt voor is, om samen iets te bespreken of bekijken (onderweg in de trein, of ergens op een terras). Je zou dat goed kunnen vergelijken met een TV, waar je ook vaak samen naar kijkt en er over praat wat je ervan vindt. Met een notebook is dat toch allemaal net even wat lastiger. Een tablet leg je even snel op tafel en draai je snel naar je gesprekspartner.
Dit waren wat algemene opmerkingen over tablets. Specifiek voor de iPad geldt ook nog dat (in de standaard installatie) het erg lastig is om bijvoorbeeld teksten te verwerken. Ook moet rekening worden gehouden met beperkte connectiviteit. Er is bijvoorbeeld geen USB aan boord. En afdrukken is ook niet zo eenvoudig, schreef Pierre Gorissen onlangs. De vele concurrerende tablets (die overigens nog niet allemaal in de schappen liggen) hebben vaak wel USB, en ook regelmatig HDMI mogelijkheden.
Geschikt voor onderwijs?
Maar wat is de impact op het onderwijs? Daarover is nog niet veel bekend. We zijn immers nog maar net begonnen met het gebruik van tablets in het onderwijs. Dit is waar ik bekend mee ben:
- De Vrije Universiteit (VU) heeft het één en ander gepubliceerd op een weblog The Chemical iPad (van Fontys kan ik weinig vinden, behalve de aankondiging in september). Uit het weblog van de VU maak ik op dat de iPad nog wel wat verbeteringen behoeft in hun specifieke situatie. Een goede lab journal applicatie zou bijvoorbeeld gewenst zijn. Ook de hiervoor genoemde beperkingen worden genoemd op het weblog van de VU.
- In de VS wordt blijkbaar gemikt op de iPad als vervanger van dure papieren studieboeken. Daar geloof ik echter niet zo in. Neem dan een e-reader zou ik zeggen. Staat wel minder interessant, maar is veel effectiever.
- Mijn collega Frank Thuss van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen heeft enkele berichten geschreven over zijn eigen ervaringen met de iPad. Ook hier genoeg goede manieren om de iPad te gebruiken, maar vooral in de sfeer van productiviteit, en veel minder voor de onderwijscontext.