Mahara: elegant eportfolio systeem

Om goed werk te blijven leveren aan klanten wil ik op de hoogte te blijven van nieuwe software voor onderwijs en leren. En ook software die niet direct op onderwijs of leren is gericht heeft mijn interesse, want die kan soms ook heel goed in het onderwijs worden ingezet. Open source software heeft mijn bijzondere interesse. Grote ‘namen’ in het onderwijs als je het hebt over open source zijn inmiddels Sakai en Moodle. Ik schreef al eerder uitgebreid artikel over enkele andere alternatieve elektronische leeromgevingen.
Vandaag gooi ik het over een iets andere boeg. Ik wil wat dieper ingaan op electronische portfolio, ook wel eportfolio genoemd. En met name zal ik ingaan op Mahara.

In het verleden (zo rond 2003) ben ik al eens met eportfolio bezig geweest. Ik was nauw betrokken (vanuit de Universiteit Twente) bij de ontwikkeling van het Digitaal Portfolio (DPF) voor de toenmalige Digitale Universiteit (DU). Het produkt is op dit moment eigendom van Saxion en nog steeds daar in gebruik. Mahara heeft een aantal opvallende gelijkenissen met het DPF van de DU.

Mahara is relatief jong

Ik heb me de afgelopen dagen eens verder verdiept in een relatief nieuwe systeem, Mahara. Mahara is ontwikkeld in Nieuw-Zeeland als open source (versie 1.1.1 is op dit moment de laatste versie). Er zijn redelijk nauwe banden met de Moodle community (de combinatie van Moodle en Mahara wordt ook wel Mahoodle genoemd). Iedereen kan zelf testen met Mahara via een demo-installatie van Mahara. Je werk blijft hier maximaal 60 dagen staan en dan wordt het weer verwijderd. Ik heb een account aangemaakt en heb het systeem eens nader bekeken. Hier volgt mijn review, waarbij ik zeker niet pretendeer om volledig te zijn. Maar ik hoop wel dat u een goede indruk krijgt wat Mahara kan, en meer in het algemeen wat een eportfolio kan.

Pluspunten

Er is een aantal pluspunten van Mahara. Dit zijn de belangrijkste (op basis van de demo-omgeving, dus een standaard installatie):

• Mahara werkt met duidelijke concepten. Je hebt een portfolio, en daaronder heb je files, blogs en views. Files (bestanden) zijn alle zaken die je opslaat in het systeem. Dit kan gaan van foto’s, tot documenten en filmpjes.
• Dan zijn er de zogenaamde views. Dit is wat de bezoeker van je portfolio uiteindelijk te zien zal krijgen. Een view is in essentie een webpagina, waarin je een gedeelte van je bestanden toont. Je bouwt een view op in drie stappen. Een view kan uit 1, 2 of 3 kolommen bestaan. In een view kunnen externe filmpjes van YouTube geïntegreerd worden, en ook bijvoorbeeld informatie die je in je profiel in het systeem hebt opgeslagen. Een view die ik een uurtje had gemaakt, kun je online bekijken (totdat de 60 dagen om zijn).

• Je kunt één of meerdere weblogs aanmaken in Mahara. Die kun je vervolgens weer laten zien in één of meerdere views.
• Je kunt een view ook (gedeeltelijk) opbouwen op basis van één of meerdere RSS feeds. Dit is zeer krachtig. Ik heb bijvoorbeeld via RSS mijn presentaties van SlideShare binnen gehaald in een view.
• Er is een zoekfunctie in je eportfolio. Als je veel bestanden hebt, kan dit wel eens van pas komen.
• Het is mogelijk om zogenaamde groepen aan te maken, en jezelf lid te maken van een bepaalde groep. Ook kun je ‘vrienden’ zoeken. Je kunt dus je eigen sociale netwerk opbouwen in Mahara.
• Het werkt allemaal erg intuïtief, en hier en daar wordt ook goed gebruik gemaakt van Ajax technologie (drag en drop).
• Er zijn uitgebreide mogelijkheden om precies in te stellen wie welke view mag bekijken en becommentariëren. Ook zijn de notificatie-mogelijkheden vergaand in te stellen.
• Het is duidelijk dat de student eigenaar is van het eportfolio. Dit was en blijft een belangrijk en juist concept bij een eportfolio, wat mij betreft.
• Elke file, view en blog kan voorzien worden van trefwoorden, zogenaamde tags. Dit helpt je om te rubriceren en tevens om zaken terug te vinden. Je kunt ook zoeken naar andere Mahara gebruikers of groepen die dezelfde tag gebruiken.

Minpunten

Minpunten zijn er natuurlijk ook wel. Dit vind ik de belangrijkste minpunten:

• Het lijkt hier en daar wel een invuloefening. Overal en nergens verschijnt een uitgebreid invulveld, waar je weer iets mag intypen. Natuurlijk wel met uitgebreide opmaakmogelijkheden. Dit geldt bijvoorbeeld bij de contact-gegevens, het resumé en het profiel (hier gaat het om minstens 6 invulvelden).
• Ik zie geen ondersteuning voor de IMS eportfolio specificatie, om uitwisseling van gegevens tussen eportfolio systemen mogelijk te maken. Voor zover ik weet zijn overigens anders systemen ook nog niet zo ver.
• De stramienen voor de views (dus 1, 2 of 3 kolommen) zijn niet zonder meer aanpasbaar door de gebruiker. Voorgebakken sjablonen van een instelling of opleiding, een sterk punt bij het eerder genoemde Digitaal Portfolio, heb ik niet ontdekken.
• In een view kunnen dus externe filmpjes van YouTube geïntegreerd worden, maar verder is het eenvoudig integreren van externe bronnen nog wat beperkt (ik denk bijvoorbeeld aan Delicious, SlideShare of Twitter of andere video-sites). Gelukkig kan er tegenwoordig heel veel met RSS (zie deze view of deze view), dus dit minpunt is te omzeilen.
• Er is geen Nederlandse user interface beschikbaar, voor zover ik weet.
• Een view heeft een onuitspreekbare URL. Deze is gelukkig niet zo lang, maar mooier zou zijn als je die als eigenaar zou kunnen aanpassen.
• Het beheer van tags is nog niet uitgewerkt: een foutief ingetikte tag is niet aan te passen of te wijzigen.

Alternatieven voor Mahara?

Al met al ben ik onder de indruk van Mahara (meer screenshot overigens bij Flickr). Het is zeker een eportfolio applicatie die ik zeer goed vind passen in de Nederlandse eportfolio traditie, waar we bijvoorbeeld vinden dat de student eigenaar van zijn eportfolio moet zijn. Er zijn natuurlijk alternatieven voor Mahara, ook in de open source hoek. Als u een nog uitgebreider eportfolio zoekt, dat ook wat meer volwassen is, dan zou ik het Open Source Portfolio aanbevelen (dit is onderdeel van Sakai). In Nederland kunt u terecht bij Learning4U voor een eportfolio op basis van Sakai, speciaal voor middelbaar onderwijs (Regionale Opleidingscentra) gekoppeld aan de kwalificatiestructuur. Een ander alternatief is Elgg. Enkele weken geleden heeft Hans de Zwart een uitgebreide recensie geschreven over Elgg (in het Engels). Elgg is een platform voor social networking waar ook zeer goed eportfolio mogelijkheden in zitten. Ook groepen en tags zijn aanwezig in Elgg.